استاد احمد منزوی

احمد منزوی دومین پسر آقابزرگ بود. اودر میان فرهنگیان ایران و شبه‌قارۀ هند، آموزگاری فروتن، کتاب‌شناسی بزرگ و فهرست‌نگار میراث نوشتاری پارسی بود. خردادماه 1304 در سامرا زاده شد و در نجف بالید. دانشگاه معقول و منقول را در تهران به پایان رساند. ده‌ها کتاب، مقاله و سخنرانی در راه زنده‌کردن نسخه‌های خطی‌فارسی نوشت، فهرستوارۀ کتاب‌های فارسی او تا کنون 12 جلد چاپ شده، مرجعی ارزشمند برای پژوهشگران است. بیستم آذرماه 1394 در تهران چشم از جهان فروبست.



 زندگینامه استاد احمد منزوی                      کارنامه فرهنگی استاد احمد منزوی 

استاد احمد منزوی، متولد 16 خرداد 1304 در شهر سامرا، پسر دوم حاج شیخ آقا بزرگ تهرانی، دانشمند و عالم شیعی و مؤلف کتاب الذریعه الی تصانیف الشیعه بود.
دوران کودکی و نوجوانی را در این شهر و سپس در نجف در زیر سایه پدر دانشمند و استادان گرانقدر به آموزش مقدماتی پرداخت. پس از آن با پیوستن به برادرش علینقی در تهران به ادامه تحصیلات پرداخت.

فعالیتهای شغلی او نخست با تدریس در دبیرستانهای انزلی 1326 تا 1330خ آغاز گشت، جائی که وی با خانم خدیجه جاویدی ازدواج کرد. پس از انتقال به تهران باتفاق خانواده، به تدریس در دبیرستانهای تهران ادامه داد. همزمان با تدریس، با کوشش خستگی ناپذیر در سایه برادر بزرگش، علینقی، با کار فهرست نگاری آشنا شد و تصحیح و چاپ مصفی المقال فی علم الرجال نوشتۀ آقابزرگ تهرانی صاحب الذریعه را در سال 1335خ بپایان رساند .

در دوران غیبت علینقی به تکمیل و چاپ مجلدات ذریعه، فرهنگ بزرگ شیعه ادامه داد و هشت جلد (16 تا 23) این دائره المعارف بزرگ شیعه را بچاپ رسانید و نیز تالیف شش جلد نسخه های خطی فارسی میان سال های 1346 تا 1354خ از جمله فعالیتهای اوست. 

پس از بازنشستگی بمدت 16 سال در پاکستان زندگی کرد و حاصل کارش در این مدت نگارش و چاپ چهار مجلد فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانه گنج‌بخش بود. 
از دیگر کارهای وی در این دوره، می‌توان از نگارش و چاپ سعدی بر مبنای نسخه‌های خطی پاکستان به مناسبت هشتصدمین سالگرد تولد سعدی، نگارش و چاپ 14 مجلد فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان نام برد 

احمد منزوی با تالیف آثاری چون فهرست نسخه های خطی فارسی و فهرست مشترک پاکستان و فهرستواره کتاب های فارسی در چندین مجلد و هزاران صفحه و تهیه و تدارک میلیونها برگه از فهرست های نسخه های خطی فارسی،سهمی چشمگیر و شگفت انگیز در شناسایی و معرفی میراث ماندگار فرهنگ اسلامی- ایرانی و به ویژه زبان فارسی در گستره ای بسیار وسیع در سطح جهانی داشت
او ازخاندانی اهل علم و کتاب شناس برخاست. پدرش علامه حاج شیخ آقابزرگ طهرانی،مولف دو دانشنامه بزرگ الذریعه و طبقات اعلام الشیعه، بیش از نیم قرن، در راه شناسایی و معرفی میراث مکتوب عالم تشیع دمی از تحقیق و تتبع نایستاد.

استاد منزوی از سال 1369 و پس از بازگشت از اقامت طولانی مدت در پاکستان،به مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی پیوست و در سمت سرپرست بخش کتاب‌شناسی و فهرست‌نگاری این مرکز، آرزوی دیرینه خود را در گردآوری و تالیف کتابی جامع،در شناسایی آثار فارسی در همه جای جهان،کتابخانه های عمومی و شخصی،با تمام وجود و صرف اوقات بسیار و سرپرستی و مدیریت محققان و پژوهشگران به همین منظور،جامه عمل پوشاند.

بنیانگذاری و تالیف فهرستواره کتاب های فارسی و انتشار آن تاکنون در 12 مجلد، جلوه ای از همت والا و کوشش خستگی ناپذیر او است. قرار است فهرستواره تا 25 جلد را دربرگیرد.

احمد منزوی بابت نگارش نسخه‌های خطی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در دو جلد برندۀ جایزۀ کتاب سال جمهوری اسلامی در سال 1385 شد.

استاد احمد منزوی، کتاب شناس و نسخه شناس بزرگ روزگار ما پس از تحمل دوره ای طولانی بیماری، چشم از جهان فرو بست. در بیستم آذرماه سال 1394خ فرهنگ ایران و زبان فارسی یکی از صدیق ترین و کوشاترین دلبستگان و خدمتگزاران خود را از دست داد.
 





  سال شمار زندگی - 1


 
سال شمار زندگی- 2